Home > Samenwerking met het onderwijs

Onze visie op kunsteducatie

Doelstelling van de kunsteducatieve projecten van De Vrijstaat is om kinderen en jongeren in de leeftijd van 6-16 jaar kennis te laten maken met kunst en kunstenaars uit diverse disciplines en deze uit te nodigen actief onderdeel uit te maken van het creatieve proces tussen kunstenaar, kunst en de wereld waarin wij leven. Het ontwikkelen van het creatief vermogen is hierbij altijd het uitgangspunt.

Meester-gezel-leerling

De Vrijstaat werkt in haar projecten samen met kunstenaars die werk maken dat qua onderwerp of vorm directe aansluiting heeft bij de belevingswereld van het kind. De Vrijstaat betrekt de kunstenaar actief bij het ontwikkelen van workshops en educatieve materiaal om zodoende diens werkwijze en fascinatie met het onderwerp zo direct mogelijk over te brengen.

Volgens het principe van de meester-gezel-leerling biedt De Vrijstaat op verschillende niveaus en in verschillende vormen een werkplaats waar je direct het ambacht kunt leren van de meester. Door dicht op de huid van de kunstenaar te zitten en direct zelf aan de slag te gaan met de geboden materialen en technieken, biedt De Vrijstaat een praktijkgerichte leeromgeving.

De meester-kunstenaar biedt in de leerwerkplaats de gelegenheid om het ambacht te leren door in de praktijk aan de slag te gaan. De meester is altijd een professional die een kunstpraktijk heeft in het werkveld en expositie en/of voorstelling van zijn/haar werk is altijd de aanleiding om met deze meester aan het werk te gaan.

Creativiteit

Wij geloven dat kennismaken en werken met een kunstenaar een essentiële bijdrage kan leveren aan het ontwikkelen van het creatieve vermogen. Kunstenaars zijn specialisten in creatieve processen. Het creatieve proces is hun dagelijkse werkveld, zij zijn de ‘meesters’ die ons inzicht kunnen geven in de stappen die je kunt zetten in dit proces. Niet de eindbestemming maar de route er naar toe is waar we de uitdaging kunnen vinden.

Door te werken met veel verschillende kunstenaars bieden wij kinderen al vanaf jonge leeftijd een diversiteit aan ‘stepping stones’ die hen in staat stellen om hun eigen route te bepalen. Met het werken volgens het meester-gezel-leerling biedt De Vrijstaat inspirerende trajecten waarbij het ontwikkelen van het creatief vermogen van zowel de leerling als de leerkracht van belang zijn.

Kunstvakdocent

Bij De Vrijstaat kan de rol van de ‘gezel’ worden ingenomen door verschillende personen. De educatief medewerker, de workshopbegeleiders, de kunstvakdocent op De Vrijstaat Kunstacademie; het zijn de personen die samen met de meester de leeromgeving vormen van de leerling, die hun eigen vaardigheden, kennis en expertise in kunnen brengen in het werken met de meester en die tevens kunnen leren van de meester.

Ga direct naar:
Creatief Vermogen Utrecht
Samenwerking met het kunstvakonderwijs
Actueel aanbod voor primair en voortgezet onderwijs

DE KRACHT VAN KUNST

“Kunst leert kinderen om buiten gebaande paden te treden en hun referentiekader te vergroten. Door kennis te maken met nieuwe invalshoeken en hun empathisch vermogen te ontwikkelen leren zij vorm te geven aan emoties ten aanzien van zichzelf en van anderen. Creativiteit is geen luxeartikel maar fundamenteel instrument,” aldus Daphne de Bruin (artistiek leider De Vrijstaat).

Uitgelichte projecten

APOLLO 11 - MESSAGE TO THE MOON
2019 | kunstproject met Kars & Boom
Apollo 11 - message to the moon

In 2019 bestond basisschool Apollo11 uit De Meern vijftig jaar. Om dit te vieren, werden er in het najaar diverse activiteiten georganiseerd. Waaronder het project Message to the Moon, een samenwerking tussen Apollo 11 en De Vrijstaat. Onder begeleiding van kunstenaarsduo Kars+Boom maakten 300 leerlingen een gezamenlijk kunstwerk waarin ze hun ideeën en wensen over de toekomst konden vormgeven. De onderliggende opdracht: hoe kunnen we een stukje natuur/leven van de aarde naar de maan brengen? De kinderen maakten hun beelden door middel van Cyanotopie (blauwdruk). Het kunstwerk is een foto-mozaïek van alle beelden van de kinderen.

ROBOTS
2018 | Digitale werkplaats met SETUP en Casper de Jong

Met kunstenaar Casper de Jong werd onze Robot werkplaats ingericht. Een onderwerp dat leeft bij de kinderen. Bij een bezoek aan deze expo werd de onderzoeker in het kind uitgedaagd om het fenomeen robot onder de loep te nemen. Op de operatietafel kon je een robot ontleden, in het lab bouwde je een eigen stroomcircuit in je zelfgemaakte robot en in de werkplaats bouwde je nieuwe modellen met materiaal uit oude elektrische apparaten. Bij alle activiteiten stond de relatie tussen mens en robot centraal. Want waar onderscheiden deze zich nou precies van elkaar. Bij de lessen in de klas bouwden de leerlingen met de kunstenaar hun eigen robot waarmee ze een kunstwerk konden maken. Wie is er uiteindelijk de kunstenaar, de maker of de robot?

PALEIS VAN PAPIER
najaar 2015 | expositie van Truus van den Heuvel

Beeldend kunstenaar Truus van de Heuvel richtte in het Gebouw een tentoonstelling in met ruimtelijk werk gemaakt van papier. De hangende, bewegende en drijvende kunstwerken zorgden voor een sprookjesachtige sfeer. Kinderboekenschrijver Enne Koens schreef gedichten geïnspireerd op de kunstwerken. Met een speurtocht door het Gebouw konden de kinderen hun verbeeldingskracht inzetten om verhalen te spinnen rond deze papierkunst. In het Papieratelier en het Schrijfatelier konden de leerlingen zelf experimenteren met taal en papier. Tijdens de lessen in de klas werkte Truus met de kinderen aan een eigen tentoonstelling vol Papierkunst. Speerpunten in de educatieve trajecten waren het leren ’ denken met je handen’ en durven experimenteren. Bij Paleis van Papier maakten de leerlingen op een uitdagende manier kennis met abstracte kunst en ontdekten zij dat een simpel materiaal als papier je op plekken brengt waar je nog nooit eerder bent geweest.

KINDERKABINET

Wil jij je actief inzetten voor De Vrijstaat?

In januari 2018 zijn we gestart we met een nieuwe vorm van het KinderKabinet. De leden van het kabinet zijn leerlingen van onze partnerscholen De Achtbaan, De Klimroos en Hof ter Weide plaats neemt in ons KinderKabinet. Op deze manier betrekken we de scholen meer bij ons reguliere programma en krijgen de leerlingen van de partnerscholen een stem. Zij worden onze ambassadeurs en testen workshops, vertegenwoordigen De Vrijstaat tijdens evenementen en houden een spreekbeurt over onze kinderkunstwerkplaats op school of op de (sport-)vereniging.

Zit jij op één van onze partnerscholen en zou je graag in ons KinderKabinet zitten? Neem dan contact op met je leerkracht of stuur een mail naar info@devrijstaat.nl met je naam, leeftijd, school en groep en motivatie.

Als je in ons KinderKabinet wilt, verwachten wij dat je goed kunt samenwerken, een actieve houding hebt, het leuk vindt om te presenteren, met nieuwe ideeën komt, enthousiast bent en interesse hebt in De Vrijstaat.

MEER INFORMATIE
CREATIEF VERMOGEN UTRECHT
Kinderen grip geven op hun creatief vermogen en duurzaam bijdragen aan het verankeren van creatief vermogen in het primair onderwijs.

Sinds het ontstaan van het netwerk Creatief Vermogen Utrecht is De Vrijstaat een van de culturele organisaties die een aantal structureel partnerschappen heeft met een basisschool. Deze vorm van samenwerking komt voort uit de landelijke regeling Cultuureducatie met Kwaliteit. In Utrecht wordt dit vormgegeven door middel van creatieve partnerschappen tussen culturele instellingen en basisscholen. Deze samenwerking is gericht op het ontwikkelen van een leerlijn creatief vermogen binnen het curriculum van de school en deze te duurzaam te verankeren.

Daarnaast vormen de partners een lerend netwerk waarbij kennisdeling en deskundigheidsbevordering centraal staan. Gezamenlijk werken de partners aan een open leerlijn creatief vermogen en aan het ontwikkelen van praktische tools om deze leerlijn in de lessen te integreren.

Partnerscholen

De Vrijstaat heeft partnerschappen met De Achtbaan, OBS de Klimroos, De Boomgaard, de Sint Maartenschool voor speciaal onderwijs en sinds dit jaar met Academie Tien. De partnerschappen worden aangegaan voor een periode van vier jaar waarbinnen wij samen met de school werken aan de ontwikkeling van de creatief vermogende leerling en leerkracht. De intensieve samenwerking met de scholen is inspirerend en leerzaam voor beide partijen waarbij we 1 gemeenschappelijk doel voor ogen hebben; kinderen hun creativiteit als bron leren gebruiken en ontwikkelen om vorm te geven aan het eigen leven, de wereld om je heen en de toekomst!

Stralen van de Diamant

De open leerlijn die in de loop van de jaren ontwikkeld is door CVU hanteert het model van de Stralen van de Diamant. In dit model zijn de aspecten van het creatieve vermogen onderverdeeld in diverse stralen. Rond elke straal bevindt zich een cluster van leerdoelen en competenties die op verschillende niveaus kunnen worden behaald.

Om de Diamant in het onderwijs toe te kunnen passen zijn diverse tools ontwikkeld zoals De Diamantslijper en het spel DOT. De Vrijstaat ontwikkelt op dit moment binnen CVU het spel Kunst Explosie en de Kunst Scheurkalender om het creatieve proces binnen de klas een dagelijkse impuls te geven.

LEES ALLES OVER CREATIEF VERMOGEN UTRECHT
SAMENWERKING MET KUNSTVAKONDERWIJS

Belang van samenwerking

De laatste jaren is De Vrijstaat steeds meer gaan samenwerken met diverse afdelingen van HKU. Voor een kunstwerkplaats is het van belang om direct contact te maken met de kunstenaars van de toekomst. Utrecht is een stad met een kunstvakopleiding waar heel veel kunstenaars in verschillende disciplines worden opgeleid. Door samen te werken met de studenten van de diverse opleidingen verbinden we jonge makers aan het programma van De Vrijstaat, bieden we studenten een leerwerkplaats om hun eigen projecten vorm te geven en laten wij zien dat Leidsche Rijn het jonge stadsdeel is waar ruimte is voor kunst in al zijn vormen.

Actueel voorbeeld

Voor jongeren die zich voorbereiden op een toelating op HKU of een andere kunstvakopleiding zijn de studenten en jonge makers gezellen aan wie zijn zich kunnen spiegelen. Zo werken wij met de opleiding Musician 3.0 samen in het project NULpunt, waarbij studenten zich op De Vrijstaat presenteren met korte performances waar wordt geëxperimenteerd met cross-overs tussen muziek en andere disciplines. Onze escaperoom is gemaakt door 4e jaars studenten van de opleiding Interactive Performance Design onder leiding van Joël Vegt die daar drie jaar geleden afstudeerde. Studenten van Theatre Design presenteren ook hun eindexamenwerk op De Vrijstaat.

SAMEN MET

De Vrijstaat maakt deel uit van Creatief Vermogen Utrecht. We hebben een creatief partnerschap met basisscholen De Achtbaan, De Klimroos, Hof ter Weide en de Sint Maartenschool. Ook met andere scholen binnen het primair en voortgezet onderwijs werken wij structureel samen, zoals basisschool De Ridderhof en het Amadeus Lyceum. Het creatief partnerschap wordt gefinancierd door het Fonds voor Cultuurparticipatie en de Gemeente Utrecht en wordt uitgevoerd door het UCK en HKU.